Nauka i sztuka (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 916
W BWA w Bielsku-Białej od 2.03.20 do 2.04.20 można oglądać wystawę pasteli Igora Brzyzka – 16-letniego utalentowanego twórcy.
Malarstwo Igora Bryzka to świat wyobraźni, niezwykłe formy i kolory, poprzez które młody artysta wyraża swoje emocje i trudne nieraz relacje ze światem wokół.
Wielkoformatowe kartony pokryte pastelami, to owoc kilkumiesięcznej pracy Igora Bryzka pod kierunkiem Katarzyny Żaczek w kole plastycznym Domu Kultury im. Wiktorii Kubisz w Bielsku-Białej.
Wystawa, której finisaż odbędzie się 2 kwietnia podczas Międzynarodowego Dnia Świadomości Autyzmu, ma zwrócić uwagę na niezwykłe predyspozycje osób dotkniętych autyzmem.
Finisażowi towarzyszyć będzie wykład Natalii Treli, specjalistki wczesnego wspomagania i edukacji uczniów ze spektrum autyzmu.
Agata Smalcerz
Więcej - http://galeriabielska.pl/wystawa/igor-bryzek-spotkania-z-natura
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 2640
Do 10.09. w Pawilonie Józefa Czapskiego, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie przy ul. Piłsudskiego 12 można oglądać wystawę Stowarzyszenia Artystycznego II Grupa Krakowska w 60. rocznicę jej powstania.
II Grupa Krakowska, jedno z najciekawszych zjawisk w polskiej sztuce powojennej, połączyła blisko 60 artystów, stąd wybór prac na wystawę rocznicową nie był łatwy.
– Kierowałam się kilkoma zasadami – mówi kustosz Anna Budzałek. – Po pierwsze, ograniczyliśmy pokaz do prac twórców, którzy 9 maja 1957 roku podpisali akt powstania Stowarzyszenia Artystycznego II Grupa Krakowska. To m.in.: Maria Jarema, Tadeusz Kantor, Janina Kraupe, Kazimierz Mikulski, Daniel Mróz, Jerzy Nowosielski, Erna Rosenstein, Jerzy Skarżyński, Jerzy Tchórzewski, Jonasz Stern.
Po drugie, chciałam zaprezentować dzieła nieznane, w miarę możliwości prace wczesne, by zobrazować drogę twórczą tych znakomitych artystów, ich otwartość na świat, chłonność i radość tworzenia. Takie są na przykład dwa wczesne, subtelne akty Tadeusza Brzozowskiego, bardzo różne od charakterystycznych dla tego artysty późniejszych abstrakcji.
Po trzecie, w Pawilonie Józefa Czapskiego w większości pokazujemy prace na papierze, które ze względów konserwatorskich (źle znoszą narażenie na światło) prezentowane są rzadko i nie ma ich na ekspozycji stałej w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku w MNK.
Na wystawie zobaczyć można dzieła 18 artystów: rysunki, gwasze, kolaże oraz różne techniki graficzne.
Pierwsza Grupa Krakowska powstała w 1930 r. przy Komunistycznym Związku Młodzieży. To byli młodzi plastycy i studenci krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, m.in. Sasza Blonder, Maria Jarema, Leopold Lewicki, Adam Marczyński, Jonasz Stern. Z manifestem komunistycznym na ustach, pod sztandarem awangardy, walczyli z panującym w Polsce postimpresjonizmem.
II wojna światowa rozproszyła grupę. Ale jej program realizowała Grupa Młodych Plastyków skupionych wokół Podziemnego Teatru Eksperymentalnego, założonego przez Tadeusza Kantora w 1942 r - roczniki 1918-28: Tadeusz Brzozowski, Adam Hoffman, Janina Kraupe, Jerzy Kujawski, Kazimierz Mikulski, Jerzy Nowosielski, Mieczysław Porębski, Jerzy Skarżyński.
W czasie okupacji grali spektakle i dyskutowali o sztuce w prywatnym domu Ewy Siedleckiej. Po wojnie dołączyli do nich niektórzy członkowie przedwojennej Grupy: Jaremianka, Stern, oraz zaprzyjaźnione z nimi Jadwiga Maziarska i Erna Rosenstein. W 1946 roku urządzili wspólnie swoją pierwszą, oficjalną, awangardową wystawę w lokalu Związku Literatów.
Największym jednak sukcesem była zorganizowana na przełomie 1948-49 r. w Pałacu Sztuki Ogólnopolska Wystawa Sztuki Nowoczesnej - dziś najważniejsza zbiorowa manifestacja nowoczesnej sztuki w Polsce.
W epoce socrealizmu twórczość ”nowoczesnych” została potępiona i uznana za dekadencką. Artyści wycofali się z oficjalnego życia i zaprzestali wystawiania. Odetchnęli w 1955 roku. W Domu Plastyków, siedzibie ZPAP, zrobili pierwszą od sześciu lat ekspozycję swoich prac - sławną „Wystawę 9 malarzy”. W tym samym roku Kantor założył eksperymentalny teatr Cricot 2, a dwa lata później, 9 maja w sądzie krakowskim zostało zarejestrowane pod numerem 1 Stowarzyszenie Artystyczne Grupa Krakowska.
I teatr i stowarzyszenie potrzebowały lokalu. Początkowo spotykali się w mieszkaniach Jaremianki, Kantora, Mikulskiego, a także w Wierzynku, Domu Plastyków lub Jamie Michalika. Na szczęście zapanowała moda na piwnice. Lochy krzysztoforskiego pałacu wynalazł Stanisław Balewicz - poeta i wieloletni dyrektor Grupy. Beczkowato sklepione, średniowieczne piwnice ciągną się podobno pod Rynkiem aż do Smoczej Jamy, tworząc prawdziwy labirynt. 45 lat temu tajemne przejścia zamurowano, a z wydzielonych 400 metrów kwadratowych, które wcześniej zajmowała Centrala Rybna, usunięto gruz i śmieci. Grupa zeszła do podziemia nim dostała przydział z Wojewódzkiej Rady Narodowej.
21 czerwca 1958 roku ”Mistrz Śmietana uderzył w tony swojej trąbki, a 150 płonących świec oświetliło przepiękne gotyckie wnętrza goszczące, po raz pierwszy w swych dziejach, wystawę, inauguracyjną wystawę Grupy Krakowskiej” – donosiła prasa.
Przez następne lata w okopconych piwnicach istniało ogólnopolskie centrum sztuki niezależnej i awangardowej. Rosła sława i legenda Grupy Krakowskiej. Wspólnie wystawiali. Dyskutowali i kłócili się przy sławnym stoliku - Na Olimpie - w kącie Kawiarni Krzysztofory.
Do 1980 roku (gdy teatr Kantora przeniósł się na ul. Kanoniczą) na spektakle przychodziły tłumy. W lochach odbywały się happeningi, performance, wieczory poetyckie, koncerty odczyty, przyjęcia, bale, wesela. Były wystawy artystów z Grupy Krakowskiej, Picassa, Beuysa i międzynarodowej grupy Phases. W Krzysztoforach zaczynał się jazz: występowali Wanda Warska i Jan Ptaszyn-Wróblewski. Spotykali się zbuntowani przeciwko akademii młodzi artyści, niemrawi krytycy a w latach 90. - politycy z Unii Demokratycznej. (KB)
- Autor: Barbara Towpik-Roszkiewicz
- Odsłon: 1783
Wystawa „Janusz Towpik. Natura i fantazja. Ilustracje”, którą można oglądać w Muzeum Narodowym w Szczecinie do 23.08.15., odbywa się w ramach cyklu „Mistrzowie ilustracji książek dla dzieci i młodzieży”.
Wystawa, na której zgromadzono najciekawsze prace spośród bogatego, ponaddwudziestoletniego dorobku Artysty, została przygotowana ze zbiorów i przy współudziale Barbary Towpik-Roszkiewicz, córki artysty.
Janusz Towpik, jako jeden z nielicznych artystów, tworzył ilustracje zarówno do książek narracyjnych, jak też plansze zwierząt do atlasów i książek popularnonaukowych i jest uznawany za jednego z najlepszych animalistów w powojennej Polsce.
Tak o swojej pracy mówił artysta w wywiadzie z 1980 roku: „(…) zarysowują się dwie ścieżki, którymi chadzam od lat, a obydwie w moim odczuciu mają równoległy bieg. Rysunek zwierzęcia w książce popularnonaukowej powinien wiernie oddawać typowe cechy tego zwierzęcia. To samo dotyczy wszystkich elementów przyrody i krajobrazu. Natomiast w utworach baśniowych mogę puścić wodze fantazji i skoncentrować się na poszukiwaniach kompozycyjnych i kolorystycznych. Ponieważ ilustruję baśnie różnych narodów, w wyborze odpowiedniej koncepcji plastycznej pomaga mi też studiowanie ich dawnej sztuki”.
Na wystawie można więc prześledzić proces powstawania ilustracji poprzedzony zebraniem materiałów i wykonaniem wielu szkiców, często różniących się znacznie od wersji publikowanej. Można to zaobserwować na przykładach jednych z bardziej znanych książek: „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza z 1969 roku, „Senne widziadła” Kath Walker z 1977 roku, czy też wydanego w latach 1973–1974 mitologicznego cyklu Jadwigi Żylińskiej „Opowieść o Heraklesie”, „Młodość Achillesa”, „Wyprawa po złote runo” oraz „Tezeusz i Ariadna”.
Pokazane zostaną także rzadziej prezentowane ilustracje do pierwszej książki wydanej w 1960 roku - „Kruczek chudy nie miał budy” Marii Kownackiej, a także nagrodzonej w XXII Konkursie Wydawców „Najpiękniejsze Książki Roku 1979” książki Luciano Sterpellone „Cudowna maszyna. Fantastyczne tajemnice ludzkiego ciała”.
Janusz Towpik zajmował się również inną dziedziną ilustratorstwa, dziś już całkiem zarzuconą, jaką było projektowanie bajek do wyświetlania na diaskopie. Spośród kilkunastu zachowanych można obejrzeć bajki powstałe na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych: „Złota antylopa”, „Nad afrykańską rzeką” i „Zdobywca ziemi czerwonego drzewa”.
Tablice zoogeograficzne powstałe do „Encyklopedii Powszechnej” z 1976 roku oraz do podręcznika „Biologia dla klasy III LO” z 1975 roku, a także plansze zwierząt do serii „ABC Ssaki Świata” publikowane w „Przyrodzie Polskiej” w latach 1977–1981 czy też tablice do atlasu „Małpy i małpiatki” wydanego dopiero w 1990 roku uzupełnią – wybrane z kilkuset – szkice zwierząt rysowane z natury w ogrodach zoologicznych.
Wystawie towarzyszy album przedstawiający wyjątkową twórczość Janusza Towpika.
oprac. Barbara Towpik-Roszkiewicz