Recenzje (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1325
Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało biografię Enrico Fermiego – jednego z ojców ery atomowej - Enrico Fermi - autorstwa Davida N. Schwartza w tłumaczeniu Tomasza Lanczewskiego.
Przełom XIX i XX wieku oraz pierwsza połowa wieku XX to czas szczególny dla nauki, zwłaszcza nauk przyrodniczych, w wśród nich – fizyki. To czas poznania atomu, odkrycia nowych pierwiastków, stworzenia teorii względności i teorii kwantowej oraz konsekwencji tych odkryć w polityce i życiu świata. Czyli czasy „wysypu” znakomitych umysłów – okres największych osiągnięć wybitnych naukowców, do których należał włoski fizyk Enrico Fermi (1901-1954), uhonorowany Nagrodą Nobla w 1938 roku za wytworzenie w reakcjach z neutronami nowych pierwiastków promieniotwórczych.
Ale sława Fermiego w świecie związana jest przede wszystkim z jego pracą nad bombą atomową (projekt Manhattan) w Los Alamos w USA i skonstruowania - wraz z zespołem naukowców – reaktora (stosu) atomowego (1942).
Z dokonań teoretycznych równie wielkim osiągnięciem jest opracowanie przez Fermiego statystyki cząstek podlegających zakazowi Pauliego, nazwana na jego cześć statystyką Fermiego-Diraca. Jego nazwisko zostało też upamiętnione m.in. w nazwie pierwiastka ferm, który odkrył, jednostce długości stosowanej w fizyce jądrowej (fermi), nazwie Państwowego Laboratorium Przyspieszenia Cząstek Elementarnych w Batavii (USA) i kosmicznego obserwatorium promieniowania gamma GLAST (Gamma-ray Large Area Space Telescope). Fermi to także nazwa procesorów graficznych (razem ze Stanisławem Ulamem pracował nad komputerami), czy układ cząstek kwantowych (ciecz Fermiego).
Mimo tych i wielu innych dokonań naukowych, ten jeden z gigantów fizyki nie doczekał się jednak sławy równej Einsteinowi, Feynmanowi czy Oppenheimerowi – pisze autor biografii Fermiego, który postanowił przybliżyć jego życie i osiągnięcia szerokiemu gronu czytelników.
Możliwe, że stało się tak z powodu introwertyczności samego fizyka, który choć bardzo płodny na niwie naukowej, w życiu prywatnym nie uważał za celowe ujawnianie informacji o sobie. Nie pozostawił po sobie żadnych pamiętników, a kilka zachowanych listów, jakie napisał niewiele mówi o jego poglądach.
Tylko więc dzięki swojej dociekliwości, autor biografii Fermiego był w stanie nakreślić jego portret od strony prywatnej, choć jak zaznacza – „niektóre tajemnice dotyczące powodów i sposobu jego postępowania prawdopodobnie nigdy nie zostaną wyjaśnione”.
Mimo tych niedopowiedzeń, czytelnik otrzymuje wielowątkową opowieść o wybitnym naukowcu, jego rodzinie, środowisku, w jakim wzrastał i pracował, przyjaciołach i znajomych. To opowieść pokazująca też czasy, w jakich żył i atmosferę panującą wśród elit naukowych Włoch, Europy oraz USA.(al.)
Enrico Fermi. Ostatni człowiek, który wiedział wszystko, David N. Schwartz, Copernicus Center Press, Kraków 2019, wyd. I, s. 719, cena 99,90 zł. Książka dostępna także jako e-book.
- Autor: js
- Odsłon: 2911
Informacja – to zdaniem autora, termin bardzo wieloznaczny i często nadużywany, w dodatku stosowany bez pełnego i należytego rozumienia. Ma znaczenie naukowe, ale i potoczne. Rodowód informacji nie jest odległy, sięga przełomu XIX i XX w., kiedy została wprowadzona do termodynamiki, a następnie użyta w teorii i konstrukcji układów przesyłających wiadomości w sieciach telegrafu i telefonu.
Etymologia informatio, wywodząca się z klasycznej i średniowiecznej łaciny, mówi o odciśnięciu kształtu, odwzorowaniu, ale i wychowaniu. Echa tych dawnych znaczeń żyją w dzisiejszych definicjach i koncepcjach informacji w różny sposób, ale na ogół są zapomniane lub zmienione. Dawną konkretność, czyli kształtowanie i komunikowanie – zastąpiła dzisiejsza abstrakcyjność i jednostronność ujęcia informacji. Jest nią zawartość danych, przekazów gromadzonych komunikatów coraz trudniej przetwarzanych i przyswajanych.
Zdaniem autora, cechą badań, jakie prowadzą nad istotą informacji naukowcy jest głównie jej formalna i techniczna strona, mniej jej rola poznawcza czy wiedzotwórcza. Jak podaje we wstępie monografii – jego zadaniem jest odwrócenie tej kolejności. Nie wszystkie sygnały, znaki czy symbole, obrazy, wypowiedzi ani nie każda nabyta wiedza są bowiem w taki sam sposób informacją. Informacja to coś więcej niż fizyczny nośnik wiadomości, ale głównie ich selekcja, wytwarzanie i przekształcanie, które wymagają od człowieka twórczej aktywności poznawczej, zapewniającej w efekcie poznanie i wiedzę. Dopiero tę stronę informacji można nazwać jej aspektem poznawczym, a filozoficzne analizy – epistemologią informacji. Taki jest właśnie przedmiot i charakter badań autora książki.
W pięciu rozdziałach książki Marek Hetmański zajmuje się ogólną teorią informacji (czy jest możliwa? Czy konieczna? Jaką wiedzę niesie?), filozofią informacji, epistemologicznymi analizami informacji (wiedza a informacja, informacja i wiedza w Internecie), rozważa zagadnienie, czy informacja jest prawdziwa (problem wiarygodności i prawdziwości informacji) oraz przedstawia bieżące problemy i nowe horyzonty (np. zasoby danych a systemy wiedzy, nadmiar informacji i niepewność wiedzy). W książce zamieszczono także bibliografię, indeks terminów oraz indeks nazwisk.(js) Epistemologia informacji, Marek Hetmański, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2013, s. 366, cena 59,90 zł.
- Autor: tm
- Odsłon: 6775
- Autor: al
- Odsłon: 2556
Wydawnictwo IFiS PAN wydało książkę Katarzyny Andrejuk – Europeizacja w diasporze. Studenci polscy na uczelniach w Londynie po 2004 roku.
>
Autorka przedstawia w niej wyniki swoich badań nad specyfiką transnarodowej mobilności studentów polskich na tle migracji edukacyjnych w Europie i na świecie – także w kontekście postępującej integracji unijnej.
Opisuje także relacje pomiędzy grupą mobilnych studentów a brytyjską Polonią. Pokazuje też nowe wzory mobilności i karier zawodowych, jakie w tej grupie występują.
>W pierwszej części książki opisane są migracje edukacyjne z perspektywy procesu europeizacji. Rozpoczyna ją rozdział pokazujący migracje edukacyjne studentów polskich w perspektywie historycznej – począwszy od XV w. i uświadamiający czytelnikowi ich zależność od bieżącej polityki międzynarodowej.
>W kolejnych rozdziałach autorka pokazuje wpływ zjawiska europeizacji na migracje studentów w Europie, europeizację społeczności imigranckich oraz ideologię i rynek szkolnictwa wyższego w Wielkiej Brytanii.
>W części drugiej książki, poświęconej Polakom studiującym w Londynie – zarówno „europejskim tubylcom” jak i „edukacyjnym turystom” - opisuje historię polskiej diaspory w Wielkiej Brytanii, uwarunkowania migracji i przebieg studiów polskich studentów tam przebywających, a także ich relacje ze społeczeństwem brytyjskim, diasporą polską i ludnością wieloetniczną metropolii.
W zakończeniu podana jest bogata literatura przedmiotu, najważniejsze akty prawne związane z opisywanymi zagadnieniami, adresy stron internetowych, spis tabel oraz ramowy scenariusz wywiadów.(al)
>
>Europeizacja w diasporze. Studenci polscy na uczelniach w Londynie po 2004 roku., Katarzyna Andrejuk, Wydawnictwo IFiS PAN , Warszawa 2013, s. 312