Recenzje (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 886
Wydawnictwo RM wznowiło w ramach serii Sekrety historii wydanie książki Thomasa Andersona – Tygrys. Legendarny czołg w tłumaczeniu Grzegorza Siwka.
To ciekawa lektura dla wszystkich interesujących się techniką wojskową i przemysłem zbrojeniowym III Rzeszy Niemieckiej. Autor pokazuje bowiem w dziewięciu rozdziałach książki nie tylko okoliczności podjęcia prac konstrukcyjnych tego czołgu, ale i historię ich rozwoju i produkcji czołgu.
Zamieszcza wszystkie dane techniczne pojazdu, mnóstwo zdjęć i informacji dotyczących miejsc, w których Niemcy tego czołgu używali. Nie pomija i jego niedostatków, w tym – trudności w konserwacji i napraw. (Skomplikowany mechanizm pojazdu wymagał starannej konserwacji, z czym sobie zwykle nie radzono).
Tygrys miał opinię wśród samych Niemców jako pojazd „zbyt ciężki, trapiony przez usterki i awarie”, mimo że nie ma na to dowodów w dokumentacji technicznej.
Choć czołg Tygrys uznawany był za udaną konstrukcję, skuteczną w rozpętanej przez Niemców wojnie, (o czym świadczyła m.in. piosenka powstańców warszawskich: „a na tygrysy mają visy”), to jednak ustępował rosyjskim T-34 i innym, np. KW-1, zwłaszcza w walkach na froncie wschodnim.
W europejskich muzeach wojskowości przetrwało sporo jego okazów, będących świadectwem osiągnięć technicznych i technologicznych niemieckiego przemysłu zbrojeniowego w latach 30. XX wieku.(js)
Tygrys. Legendarny czołg, Thomas Anderson, Wydawnictwo RM, Warszawa 2021, wyd. II, s. 279, cena 39,99 zł
- Autor: js
- Odsłon: 2968
Wydawnictwo Zysk i S-ka wydało książkę Darona Acemoglu’a i Jamesa A. Robinsona w tłumaczeniu Jerzego Łozińskiego pt. Dlaczego narody przegrywają. Źródła władzy, pomyślności i ubóstwa.
Autorzy rozpatrują w niej przyczyny bogactwa jednych narodów i ubóstwa drugich. Nie zgadzają się z opinią, że u podstaw różnic w ich zamożności tkwią przyczyny kulturowe, położenie geograficzne czy niski poziom wykształcenia społeczeństw. Uważają, iż na sukces gospodarczy mają wpływ instytucje polityczne i gospodarcze. Dowodzą tego na licznych przykładach historycznych i współczesnych, począwszy od cesarstwa rzymskiego, poprzez państwa Ameryki Południowej i Północnej, Afryki i Azji.
Książka, będąca owocem 15-letnich badań, to pozycja zarówno z obszaru historii gospodarczej, jak i ekonomii politycznej. Autorzy skończyli ją pisać w chwili zapoczątkowania tzw. wiosny arabskiej, której owoców jeszcze nie znali. Nie wiadomo zatem, czy wydarzenia w Egipcie, którym poświęcili uwagę, potwierdziłyby ich tezę odnośnie przyczyn tych rewolucji.
Autorzy, opisując powody nierówności ekonomicznych między państwami, odrzucają wiele z istniejących teorii na ten temat. Uważają, iż zawsze najpierw (kiedy już ma się władzę) trzeba zmieniać politykę (a zatem i instytucje), by później móc rozwijać gospodarkę. Nie odwrotnie. Podają tu wyraziste przykłady Wielkiej Brytanii i Francji. Pierwsza – będąc jeszcze Anglią - w 1688 r. zmieniła całkowicie swoją politykę, a w rezultacie – gospodarkę (rewolucja przemysłowa). Wielka Rewolucja Francuska w 1789 też najpierw zmieniła ustrój, sposób sprawowania władzy politycznej, aby porzucić feudalną gospodarkę.
Książka składa się z 15 rozdziałów problemowych, przedmowy, eseju bibliograficznego, obszernej bibliografii i indeksu. Czyta się ją znakomicie – niczym powieść - a nie jak książkę naukową.(js)
Dlaczego narody przegrywają. Źródła władzy, pomyślności i ubóstwa, Daron Acemoglu, James A. Robinson, Wydawnictwo Zysk i S-ka, wyd. I, Poznań 2014, s. 580, cena 49,90 zł
- Autor: js
- Odsłon: 2135
Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało książkę światowej sławy amerykańskiego psychologa rozwojowego, Michaela Tomasello, pt. Dlaczego współpracujemy.
Książka w tłumaczeniu i z przedmową Łukasza Kwiatka powstała na podstawie Wykładów Tannera wygłoszonych przez autora w 2008 roku na uniwersytecie Stanforda i wzbogacona została komentarzami czwórki uczonych: Elizabeth Spelke, Carol Dweck, Joan Silk oraz Briana Skyrmsa.
Autor kieruje Instytutem Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka w Lipsku, gdzie prowadzi badania w dziedzinie psychologii rozwojowej, prymatologii (badania naczelnych) i psychologii porównawczej, poszukując odpowiedzi m.in. na pytania filozoficzne: jaka jest ludzka natura i co to znaczy być człowiekiem.
Rozważania Tomasello zawarte w omawianej książce dotyczą fenomenu ludzkiej współpracy na wszystkich szczeblach. Autor rozważa ją zarówno z perspektywy ewolucyjnej, jak i rozwojowej, uważając, iż ludzka współpraca jest czymś wyjątkowym w świecie przyrody i jest możliwa dzięki naszej wrodzonej zdolności i skłonności do dzielonej intencjonalności i empatii. „My, ludzie, jesteśmy urodzonymi altruistami i współpracownikami. To dlatego podbiliśmy świat” – brzmi motto książki.
Z tym poglądem polemizują na lamach książki inni wymienieni wyżej naukowcy.
Ale w książce czytelnik znajdzie też ślady innej dyskusji filozoficznej: czy człowiek jest z natury dobry, czy raczej zły? Tomasello dodaje do niej kilka swoich uwag, przytaczając dowody na to, że dzieci z natury wykazują się altruizmem i są skłonne do niesienia pomocy innym. Identyfikuje też przyczyny sprawiające, iż ten spontaniczny altruizm z czasem przestaje być całkowicie bezwarunkowy.
W konkluzji wszystkich wywodów można zatem stwierdzić, że przekazywana i rozwijająca się z pokolenia na pokolenie wiedza naszego gatunku zwana kulturą, czyni z nas osobniki unikalne, których współpraca nie dąży jedynie do przetrwania, lecz także do polepszenia dotychczasowego życia.(js) Dlaczego współpracujemy, Michael Tomasello, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2016, s. 172, cena 34,90 ( w tym VAT)