Nauka i sztuka (el)
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2552
Do 5 maja 2013 można oglądać w łódzkim muzeum ms2 wystawę prac
Franciszki i Stefana Themersonów, a także Jankela Adlera, Raoula Hausmanna, Jarosława Kozłowskiego, Wojciecha Pusia i Kurta Schwittersa.
On – pisarz, artysta i kompozytor. Ona – malarka, ilustratorka książek, scenografka. Franciszka i Stefan Themersonowie zajęli się wspólnym tworzeniem filmów eksperymentalnych i należeli do grona najbardziej wszechstronnych twórców awangardowych w polskiej sztuce XX wieku.
Wystawa ukazuje charakter współpracy między dwojgiem artystów, którzy w latach 30. ubiegłego stulecia zaproponowali, w kontekście polskim, unikalną i bezprecedensową formułę filmu eksperymentalnego. Łącząc poetykę fotomontażu z lirycznym wymiarem kadru filmowego, Themersonowie wyprzedzili o kilkadziesiąt lat doświadczenia artystów spod znaku nowych mediów. Podkreślając różnorodność wątków twórczości Themersonów, wystawa ujawnia korespondencje między ich pracami, a wybranymi pracami przedstawicieli pierwszej awangardy i sztuki współczesnej.
Zamierzeniem projektu jest przybliżenie współczesnym odbiorcom idei awangardy w rozumieniu Themersonów. Idea ta kojarzyła ich prace z funkcją wypracowywania środków służących osiągnięciu stanu jedności doświadczenia zmysłowego i aktywizacji możliwości intelektualnych odbiorcy. Program ten realizowali w ramach poszukiwań o charakterze intermedialnym, badających korespondencje między przekazami artystycznymi, formułowanymi za pomocą różnego rodzaju mediów: fotogramu, rysunku, obrazu malarskiego, tekstu literackiego. Modelem i stałym punktem odniesienia dla tych praktyk był film, pojmowany przez Themersonow jako medium dopuszczające różnorodność procedur obrazotwórczych oraz wyposażone w funkcję stymulatora procesów wyobraźni.
Zaproponowana przez Themersonów poszerzona formuła filmu kojarzy twórczość artystyczną z funkcją umożliwiania dostępu do rzeczywistości – odzyskiwania „rzeczywistości rzeczy”, przesłoniętej przez języki polityki oraz ideologii. W obliczu doświadczeń wojennych kojarzyli oni ducha awangardowej rebelii ze sprzeciwem wobec wszelkich przejawów konserwatyzmu i instrumentalnie pojmowanej racjonalności.
Twórczość Themersonów uznać można zatem za uogólnienie idei klasycznej awangardy, próbę jej ocalenia i zaszczepienia w nowym kontekście historycznym – zdewastowanym krajobrazie kulturowym powojennej Europy.
Wystawa obejmuje projekcje ocalałych filmów Franciszki i Stafana Themersonów: „Przygoda człowieka poczciwego” (1937), „Calling Mr. Smith” (1943) oraz „Oko i ucho” (1944-45), związane z twórczością filmową kolaże i fotogramy Stefana Themersona.
Ponadto można zobaczyć bogaty wybór prac rysunkowych i malarskich Franciszki Themerson oraz zrealizowane wspólnie przez Franciszkę i Stefana publikacje wydawnictwa Gaberbocchus Press.
Wystawa ujawnia również pokrewieństwa między postawami Themersonów, a postawami innych artystów, kojarząc ich prace z pracami m.in. Jankela Adlera, Raoula Hausmanna i Kurta Schwittersa. Dopełnieniem projektu są dwie prace współczesne – Jarosława Kozłowskiego i Wojciecha Pusia.
Prezentowane na wystawie prace pochodzą z kolekcji: Muzeum Sztuki w Łodzi, Sprengel Museum w Hanowerze, Centre Georges Pompidou w Paryżu, Themersons Archive w Londynie, Ubu Gallery w Nowym Jorku, Israeli Museum w Jerozolimie, Fundacji Signum, kolekcji prywatnych we Francji i w Polsce.
Dopełnieniem wystawy jest komiks autorstwa Franciszki Themerson oraz program wydarzeń towarzyszących. Wydany jest również obszerny, bogato ilustrowany katalog.
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2582
W toruńskim CSW do 30 grudnia 2012 można oglądać wystawę Thomasa Bayrle - Po nici do kłębka - z powrotem oraz Helke Bayrle - Portikus w budowie.
Thomas Bayrle to jeden z najważniejszych współczesnych artystów niemieckich, reprezentant europejskiej krytycznej odpowiedzi na amerykański pop-art, podobnie jak jego słynni rodacy Sigmar Polke i Gerhard Richter. Artysta znalazł się w wybitnym gronie 300 wystawców tegorocznej edycji międzynarodowego pokazu sztuki współczesnej dOCUMENTA w Kassel. Trzynasta edycja festiwalu odbywającego się co pięć lat od 1955 roku jest obok weneckiego Biennale najważniejszą imprezą międzynarodowego obiegu sztuki współczesnej; jednocześnie to najbardziej prestiżowe wydarzenia kulturalne 2012 roku w Europie.
Bayrle od połowy lat 60. tworzy ręcznie i przy użyciu najskromniejszych środków bardzo złożone wizualnie i graficznie wzory nazywane Superstrukturami. Są to obrazy o mocnym, niemal hipnotyzującym i oszałamiającym działaniu, konstruowane w procesie obsesyjnego powtarzania motywów zaczerpniętych ze słownika popularnych i komercyjnych obrazów.
Atrakcyjne i wręcz uwodzicielskie wizualnie prace artysty ujawniają jego bardzo głębokie zaangażowanie w problemy polityczno-społeczne.
Jako świadek powojennego, szalonego bumu ekonomicznego na Zachodzie, absurdów zimnej wojny i wojny w Wietnamie, czy gorzkiego rozczarowania lewicowymi ideologiami, od połowy lat 60. po chwilę obecną Bayrle pokazuje świat współczesny, podkreślając jego najbardziej powszechne, a jednocześnie chore cechy: nadprodukcję, nadkonsumpcję, nadmierną eksploatację i zanieczyszczenie środowiska, czy przeludnienie. 
Prace Bayrle'a wyrażają ducha naszych czasów, dokładnie odzwierciedlają uwodzicielską, a zarazem destruktywną siłę kapitalistycznej cywilizacji.
Wraz z pracami Thomasa zaprezentujemy w CSW serię dokumentalnych filmów o sztuce, które od lat reżyseruje Helke Bayrle (przy współpracy z artystami takimi, jak: Maurizio Cattelan, Olafur Eliasson, Gilbert i George, czy Yoko Ono).
Thomas Bayrle, urodzony w 1937 r., mieszka i pracuje w Niemczech, we Frankfurcie nad Menem. Nauczał w Akademii Sztuk Pięknych Städelschule we Frankfurcie od 1975 do 2002 roku. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m. in. Prix Arts Electronica w Linz (1995) i Cologne Art Prize (2000). Dzieła Bayrle'a były pokazywane na ponad 30 indywidualnych wystawach i ponad stu wystawach zbiorowych, w tym tak ważnych wydarzeniach artystycznych jak Documenta III, VI i XIII w Kassel i licznych biennale na całym świecie.
Helke Bayrle to artystka i twórczyni filmowa urodzona w Toruniu, która emigrowała do Niemiec w czasie II wojny światowej. Mieszka i pracuje we Frankfurcie nad Menem. Zrealizowała ogromną liczbę filmów dokumentalnych poświęconych sztuce, przeprowadzając wywiady z najbardziej znaczącymi dziś artystami.
Wystawa jest przygotowana we współpracy z MMK – Muzeum Sztuki Współczesnej we Frankfurcie nad Menem.
Więcej - http://csw.torun.pl/wystawy/baza-wystaw/superstruktury-thomas-i-helke-bayrle
- Autor: ANNA LESZKOWSKA
- Odsłon: 2643
Od 16 lutego do 7 kwietnia w CSW Łaźnia w Gdańsku oglądać można wystawę prac Thorstena Goldberga, pokazywaną wcześniej w Berlinie w Galerii Whiteconcepts. Jest ona podsumowaniem dwudziestu lat twórczości niemieckiego artysty, specjalisty od sztuki w przestrzeni publicznej.
Zrealizowane prace w przestrzeni publicznej Thorstena Goldberga, które często odnoszą się do wizji popularnych idylli i motywów tęsknoty za rajem są zrekonstruowane, bądź przywrócone na wystawę i połączone ze szkicami, rysunkami i dokumentacją fotograficzną prac niezrealizowanych. Oprócz prac historycznych, autor przygotował kilka nowych realizacji stworzonych w 2012 roku. Na wystawie prezentowana jest bardzo różnorodna twórczość artysty, bo autor nie przywiązał się nigdy do żadnej formy, charakterystycznego stylu, materiału czy medium. Są tu rzeźby, obiekty, instalacje, szkice koncepcyjne, fotografie, fotomontaże, rysunki i projekcje – projekty w przestrzeni publicznej i proces ich tworzenia oraz niektóre instalacje przeznaczone do wnętrza.
Celem prezentacji jest ukazanie twórczości jednego z najciekawszych twórców działających w obrębie sztuki w przestrzeni publicznej w Europie, czego dowodem są wygrane konkursy na realizacje jego projektów w Niemczech, Norwegii i Polsce. Thorsten Goldberg aktywnie wspiera rozwój tej dziedziny sztuki i dyskusję o niej, biorąc udział w pracach komisji opiniującej projekty w przestrzeni publicznej Berlina oraz będąc wydawcą internetowej strony Public Art Wiki, prezentującej bibliotekę sztuki niemieckiej w tym zakresie. Swoje doświadczenia przekazywał też w pracy pedagogicznej prowadząc kursy i warsztaty na uczelniach artystycznych w Niemczech i Austrii.
- Autor: Małgorzata Wróblewska Markiewicz
- Odsłon: 2655
Do 9.10.16 w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi można oglądać 13 Ogólnopolską Wystawę Tkaniny Unikatowej. Wystawa towarzyszy 15 Międzynarodowemu Triennale Tkaniny, Łódź 2016.
Od kilku dziesięcioleci tekstylne medium jest dobrze zauważalne na forum sztuki. „Tkanina artystyczna”, „polska szkoła tkaniny”, „nowa tkanina”, „miękka rzeźba”, „sztuka włókna”, „tekstylne medium”, „tekstylny design”, „tekstylne graffiti” – to terminy jakże często pojawiające się w opisach zjawisk występujących we współczesnej plastyce.
Fascynacja tekstylnym medium jest efektem dostrzeżenia w nim olbrzymich możliwości materiałowych i warsztatowych – pociągającej oferty o wręcz nieograniczonym potencjale. I nic w tym dziwnego, bowiem tekstylna materia jest rzeczywiście wyjątkowa. Istnieje zarówno w układzie linearnym (nić, włókno), jak i płaszczyzny (tkanina) czy form trójwymiarowych. Bywa abstrakcyjną konstrukcją, technicznym wyrobem przemysłowym, artykułem użytkowo-dekoracyjnym; pełni funkcje symboliczne, propagandowe, sakralne. Ma nawet swoje „życie po życiu” w postaci recyklingowanych wyrobów konfekcjonowanych.
Po włókno, jako medium, sięgają nie tylko tkacze, ale i rzeźbiarze, instalatorzy, performerzy, bo postrzegają je jako atrakcyjne, bardzo nowoczesne, pełne możliwości formalnych i ideowych. Uważają, iż jest niezwykle pożyteczne przy opisywaniu współczesnych zjawisk, wyrażaniu poglądów, myśli, idei czy komentarzy do współczesności. Zwracają uwagę, iż immanentne aspekty tkaniny: głębokie osadzenie w tradycji i uniwersalizm dają szansę na uchwycenie czegoś co najważniejsze, co nadaje sens i co łączy z sacrum.
Tkaninowy atut zespalania z niezwykle rozbudowaną przeszłością jest postrzegany jako wyzwanie dla przyszłości, gdzie to co „nowe” z powodzeniem łączy się ze „starym”.
Najnowsze realizacje w tekstylnej materii przedstawia 13 Ogólnopolska Wystawa Tkaniny Unikatowej, na której znajduje się 75 prac, w tym nagrodzona, autorstwa Pawła Kiełpińskiego, absolwenta poznańskiej PWSSP (obecnie UA) z 1995 roku.
Małgorzata Wróblewska Markiewicz