banner


Ważne teksty roku 2013

Wzorem ubiegłego roku, i w tym chcemy zwrócić uwagę PT Czytelników na
niektóre z ważnych tekstów, jakie publikowaliśmy w roku 2013 w „Sprawach
Nauki”. Zapraszamy do lektury nie tylko tych nielicznych tekstów wyróżnionych, ale i
pozostałych.(red.)

 

Filozofia
 

Patent na prawdę

Każdy chce mieć rację i patent na prawdę - konstatuje prof. Wiesław Sztumski
 

Takie sobie myśli o głupocie

Przejawem wiary w zabobony – a wiara ta szerzy się w naszych czasach coraz bardziej – jest przekonanie, jakoby w miarę postępu cywilizacyjnego w wyniku rozwoju nauki i techniki ludzie stawali się coraz bardziej racjonalni, a więc mądrzejsi - pisze prof. Wiesław Sztumski

Trzeba wrócić do wartości

Od początku dziejów mędrcy podkreślali, że degradacja człowieka zaczyna się wówczas, gdy celem życia stają się wartości materialne, bogacenie się. Z prof. Marią Szyszkowską, filozofem, etykiem i prawnikiem rozmawia Anna Leszkowska


Jak tu być patriotą?

W naszych czasach kwestia rozumienia patriotyzmu, zwłaszcza w krajach wielkich i rozwiniętych, jest dosyć skomplikowana - pisze prof. Wiesław Sztumski
 

 Praca - kara czy luksus?

Być może, wkrótce dojdzie jeszcze do tego, że pracować - w sensie pracy zarobkowej - i cieszyć się z posiadania miejsca pracy będą mogli tylko nieliczni wybrańcy - wybitnie zdolni, kreatywni lub wydajni, albo ci, którym w jakiś przypadkowy lub zamierzony sposób uda się znaleźć zatrudnienie - przewiduje prof. Wiesław Sztumski
 

Student - klient

Nastała moda na powszechne kształcenie nawet na poziomie studiów trzeciego stopnia i na kupowanie lub rozdawnictwo dyplomów - zauważa prof. Wiesław Sztumski


Powszechne pośrednictwo, czyli nowa klasa wyzyskiwaczy

Wpadliśmy w sieć pośredników, którzy we współczesnej fazie rozwoju kapitalizmu stanowią już wyraźnie ukształtowaną, specyficzną warstwę czy klasę społeczną wyzyskiwaczy większych i gorszych niż tradycyjnie
definiowani kapitaliści
- ostrzega prof. Wiesław Sztumski
 

W sieci oszustwa

Oszustwo stało się normą powszechną i uprawiane jest w wymiarze globalnym w relacjach międzyludzkich - ocenia prof. Wiesław Sztumski


Socjologia


W miastach źle się dzieje

Odkąd praktycznie zlikwidowano planowanie przestrzenne, które w tej chwili jest realizowane tylko punktowo i z różnymi perypetiami, mamy pogłębiający się chaos przestrzenny. Z prof. Bohdanem Jałowieckim, socjologiem miasta z Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW, rozmawia Krystyna Hanyga 
 

Bieda. Jak o niej mówić?

Media koncentrują się na skrajnej biedzie, bo taka zwykła, codzienna bieda i niekończące się starania kobiet nie są malownicze, medialne, sensacyjne, więc nie budzą zainteresowania. Z prof. Elżbietą Tarkowską, dyrektorem Instytutu Filozofii i Socjologii w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej rozmawia Krystyna Hanyga.


Nie dorośliśmy do globalizacji

Nie dorośliśmy w pełni do globalizacji. Ani mentalnie, ani społecznie, ani politycznie. Z prof. Włodzimierzem Aniołem z Instytutu Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego, prezesem Fundacji Norden Centrum rozmawia Justyna Hofman – Wiśniewska 


Wespół w zespół
Polska okresu transformacji, a szczególnie po nim jest miejscem ze specyficznym podłożem  do zrzeszania się, uwspólnotowiania, tworzenia nowych więzi. Z dr Małgorzatą Dmochowską z Uniwersytetu w Białymstoku, autorką książki Nowe wspólnoty w Polsce na
przełomie XX i XXI wieku. Między Platonem, Amwayem a trollami
, rozmawia Krystyna Hanyga.


Ekonomia


Utracona cześć ekonomii

 Kiedyś ekonomia i etyka  stanowiły jedność - jeszcze  w epoce  Adama Smitha tak było. Później drogi  tych dziedzin zaczęły się rozchodzić.

Z prof. Elżbietą Mączyńską, prezesem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego rozmawia Anna Leszkowska
 
 

Ochrona środowiska


Ostatni taki kawałek Ziemi

Arktyka to ostatni w Europie obszar, gdzie można zobaczyć wielką  przestrzeń bez śladu człowieka - z prof. Janem Marcinem Węsławskim z Instytutu Oceanologii PAN rozmawia Anna Leszkowska.


Religioznawstwo


Rewitalizacja wierzeń religijnych i co z tego może wyniknąć

Wiek XXI będzie czasem religii, albo nie będzie go wcale - pisze dr Radosław S. Czarnecki

 

Politologia


Problemy zbiorowe, polityki publiczne

W Polsce wciąż mamy problemy z wyjaśnianiem działań publicznych. Proces ich tworzenia pełen jest białych plam. Z dr.  Andrzejem Zybałą z Collegium Civitas i KSAP rozmawia Krystyna Hanyga


Droga dżihadu do Europy

Jak to się stało, że Bałkany, zamieszkałe przez wyznawców islamu, stały się bazą dla działań międzynarodówki  dżihadystów wspomaganej finansowo przez ultra-konserwatywne kraje arabskie - głównie Arabię Saudyjską  – pisze dr Radosław S. Czarnecki
 


Prawo


Pomoc prawna w zasięgu ręki

O bezpłatnym poradnictwie prawnym w Polsce z Tomaszem Schimankiem, ekspertem Instytutu Spraw Publicznych w Warszawie rozmawia Justyna Hofman-Wiśniewska


Stwórzmy Arktyczny Park Narodów Zjednoczonych

O tym, czy możliwe jest utworzenie w Arktyce rezerwatu mówi prof. Janusz Symonides z Akademii Nauk Społecznych w rozmowie z Anną Leszkowską


 

Prognozowanie


Przeszłość wytycza przyszłość

Przypuszczam, że w najbliższym czasie trudno będzie zmieniać nawet te najważniejsze elementy systemu kulturowego, które nam przeszkadzają: tradycję, religię, brak zaufania do państwa - mówi prof. Jerzy Kleer z Komitetu Prognoz PAN Polska 2000 Plus w rozmowie z Anną Leszkowską


Świat według Sieci

Sieć w końcu narzuci Ziemi swoją wizję człowieka i  ludzkości, kształtując na nowo nauki, prawa, instytucje oraz model dziejów pisze Marek Chlebuś


 

Nauka i gospodarka

 

Budujmy przemysł!

Życie wymusi na nas odpowiednie decyzje: albo zrobimy dla młodych, zdolnych i dobrze wykształconych ludzi dziedziny, które ich pociągną intelektualnie, które są atrakcyjne, albo oni wyjadą. Z dr. hab. Andrzejem Karpińskim, wieloletnim członkiem Komitetu Prognoz PAN, rozmawia Anna Leszkowska


Rodzynki w cieście, czyli polskie firmy fotoniczne
Niby mamy w miarę rozwiniętą gospodarkę, ale w nowoczesnych technologiach jesteśmy ciągle strasznie zacofani. Nie ma tego przemysłu, który daje ogromną wartość dodaną. Z prof.Andrzejem Domańskim z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej rozmawia Anna Leszkowska


Polski przemysł high-tech - możliwości i bariery rozwoju
Zwiększanie nakładów na badania naukowe nie przynosi większego wzrostu przemysłowego sektora hi-tech – pisze prof. Krzysztof Chrzanowski z Instytutu Optoelektroniki WAT


 

Naukowa agora


Polski lobbing naukowy

Jeżeli chcemy mówić o zorganizowanej reprezentacji interesów na poziomie ponadnarodowym, to musimy przede wszystkim mieć te interesy. Z dr Agnieszką Cianciarą z Instytutu Studiów Politycznych PAN rozmawia Anna Leszkowska


  

Historia


Jan Czochralski - życie krótsze niż spory 
Czochralski z najróżniejszych powodów był i musiał być osobą kontrowersyjną dla wielu ludzi.
Z prof. Leszkiem Kuźnickim, byłym wieloletnim prezesem PAN, rozmawia Anna Leszkowska

 

 

Demografia
 

Czas na inwestycje społeczne 
O procesach demograficznych w Polsce z prof. Ireną E. Kotowską z Instytutu Statystyki i Demografii SGH rozmawia Krystyna Hanyga


Bibliometria


Bożek miary naukowców

W Polsce krytyka wykorzystywania IF do oceny badaczy, a nie wyłącznie czasopism nie ma nic wspólnego z aktualną oceną kondycji polskiej naukipisze dr hab. Zbigniew Osiński z Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UMCS w Lublinie.
 


Medycyna


Jaskra leczona nową metodą
Problem z jaskrą, na który trzeba zwrócić uwagę, to praktycznie u nas nieistniejąca baza danych dotycząca dzieci chorych na jaskrę – mówi Justynie Hofman-Wiśniewskiej prof. Krystyna Czechowicz-Janicka z Instytutu Jaskry w Warszawie

 

 

Nauka i sztuka


Instrumenty piekielne i niebiańskie
O instrumentach przypisywanych sferze niebieskiej i piekielnej z dr.
Marcinem Zglińskim z Instytutu Sztuki PAN rozmawia Anna
Leszkowska

 


Felietony
 

Unarodowianie przestępców

Wiesław Wiktor Jędrzejczak
 

Zawodówka podyplomowa

Wiesław Wiktor Jędrzejczak
 

W imię Boga wszechmogącego

Wiesław Wiktor Jędrzejczak
 

Program dla lewicy

Wiesław Wiktor Jędrzejczak
 

Program dla prawicy

Wiesław Wiktor Jędrzejczak
 

Zbrodnia demokratyczna

Wiesław Wiktor Jędrzejczak
 

W Europie Wschodniej nadal źle?

Walentyna Trzcińska